Audyt energetyczny budynku – na czym polega

Audyt energetyczny to działanie, w wyniku którego właściciel domu otrzymuje opracowanie obejmujące dane o zużyciu energii danego budynku lub zespołu budynków oraz wytyczne wykonania termomodernizacji budynku, czyli takich ulepszeń, które umożliwią użytkowanie domu przy mniejszym zużyciu energii przeznaczonej na ogrzewanie, wentylację, przygotowanie ciepłej wody czy gotowanie.

Działania te w konsekwencji przyniosą efekt zmniejszenia kosztów ogólnych oraz zmniejszenie emisji CO2 w atmosferze. Audyt energetyczny nie stanowi podstawy do prowadzenia prac budowlanych zalecanych w audycie, lecz stanowi założenia do projektu modernizacji budynku lub instalacji.

Zobacz naszą nowoczesną Mapę Geoportal360

W jakim celu wykonuje się audyt energetyczny budynku?

Audyt energetyczny przeprowadza się w budynkach bądź zespołach budynków w celu zaplanowania niezbędnych robót termomodernizacyjnych, w wyniku których nastąpi znaczna oszczędność energii, co zapewne przełoży się na redukcję corocznych kosztów ogrzewania oraz podgrzewania wody.

W wyniku audytu energetycznego właściciel budynku powinien uzyskać odpowiedź na pytanie, jakie prace budowlane bądź remontowe powinien przeprowadzić w swoim budynku, aby uzyskać maksymalne oszczędności finansowe, w jakim czasie może liczyć na zwrot poniesionych kosztów, jak również, w jakim stopniu wykonanie tych prac wpłynie na zmniejszenie emisji CO2 w atmosferze.

Wyniki audytu energetycznego powinny stanowić podstawę do podjęcia świadomej decyzji dotyczącej modernizacji domu.

Kto wykonuje audyt energetyczny budynku?

Audyt energetyczny budynku przeprowadza osoba uprawniona do dokonywania audytu. Prawodawstwo polskie nie określa wymagań stawianych audytorowi. Przeprowadzenie audytu najbezpieczniej jest powierzyć firmie bądź specjaliście posiadającemu uprawnienia budowlane bądź architektoniczne.

Najbezpieczniej jest powierzyć wykonanie audytu energetycznego osobie – audytorowi umieszczonemu na liście rekomendowanych audytorów opublikowanej przez Zrzeszenie Audytorów Energetycznych(ZAE) i umieszczonej na stronie internetowej pod adresem: https://zae.org.pl/lista-specjalistow/. Audytorzy z tej listy posiadają odpowiednie wykształcenie oraz zweryfikowane umiejętności, cieszą się doświadczeniem i terminowością wykonywania audytu.

Każda osoba wpisana na listę ZAE, aby móc przeprowadzać audyty, wykonała i przedłożyła władzom zrzeszenia co najmniej trzy pozytywnie zweryfikowane audyty energetyczne budynku (np. w przypadku audytu weryfikowanego przez NFOŚiGW/WFOŚiGW lub RPO dokumentem weryfikującym audyt jest kopia dokumentu przyznania wsparcia finansowego przez NFIOŚiGW/WFOŚiGW lub RPO, na przedsięwzięcie którego dotyczył audyt).

Poszukując audytora można również skorzystać z listy audytorów autoryzowanych przez Krajową Agencję Poszanowania Energii SA (www.kape.gov.pl).

Na czym polega audyt energetyczny budynku?

Szczegółowy zakres i formę audytu energetycznego oraz audytu remontowego określa Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, w części określonej w Art. 14 ust. 2 pkt. 2 i 3 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz algorytm oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i wzory kart audytów.

W praktyce, osoba, która podejmie się sporządzenia audytu energetycznego, powinna postępować zgodnie z wytycznymi ujętymi w/w cytowanym rozporządzeniu.

W celu przeprowadzenia audytu energetycznego właściciel budynku powinien dostarczyć wykonawcy audytu plany wszystkich kondygnacji budynku bądź, jeżeli ich nie posiada, powinien określić wiek budynku, szczegółowy opis budynku obejmujący kubaturę budynku oraz określić rodzaj materiału, z jakiego wykonany jest budynek.

Audytor, sporządzający dokumentację audytu energetycznego budynku, powinien przeprowadzić oględziny danego budynku, ocenić jego stan techniczny, a w szczególności powinien przeprowadzić inwentaryzację techniczno-budowlaną budynku, obejmującą w swej treści:

• ogólne dane techniczne, w tym opis konstrukcji i technologii, nazw systemu, niezbędne wskaźniki powierzchniowe i kubaturowe, średnią wysokość kondygnacji, współczynnik kształtu,
• uproszczoną dokumentację techniczną, w tym rzuty poziome z zaznaczeniem układu przerw dylatacyjnych oraz stron świata,
• opis techniczny podstawowych elementów budynku, w tym w szczególności ścian zewnętrznych, dachu, stropów, ścian piwnic, okien oraz przegród szklanych i przezroczystych jak również drzwi.

Audytor powinien również zapoznać się z dotychczasowym bilansem energetycznym budynku oraz wyposażeniem budynku w źródła ciepła, a przede wszystkim poznać:

• charakterystykę energetyczną budynku, dane dotyczące takich parametrów, jak ilość mocy cieplnej, zapotrzebowanie na ciepło, zużycie energii, wysokość taryf i ponoszonych opłat,
• charakterystykę systemu grzewczego, w tym w szczególności sprawności składowe systemu grzewczego, typ instalacji, parametry pracy, rodzaje grzejników, a dla budynków, w których po roku 1984 przeprowadzono modernizację systemu grzewczego – opis tej modernizacji,
• charakterystykę instalacji cieplnej wody użytkowej, w tym w szczególności rodzaj instalacji, pomiarowej, izolacji pionów,
• charakterystykę węzła cieplnego lub kotłowni znajdującej się w budynku,
• charakterystykę systemu wentylacji, w tym w szczególności rodzaj i typ wentylacji,
• charakterystykę instalacji gazowej oraz instalacji przewodów kominowych, w przypadku, gdy mają one wpływ na ulepszenie przedsięwzięcia termo modernizacyjnego.

Audytor przeprowadzając oględziny budynku powinien przeprowadzić w nim własne pomiary i obserwacje zwracając w szczególności uwagę na materiały użyte do izolacji ścian i przegród wewnętrznych.

Wyniki oceny stanu technicznego budynku oraz inwentaryzacja techniczno-budowlana, jak również zapotrzebowanie na energię do ogrzania budynku i podgrzania wody, pozwolą audytorowi na opracowanie dokumentacji określającej zadania, których wykonanie bądź poprawa przyniesie określone efekty i korzyści.

Wskazując rozwiązania techniczne wykonania modernizacji budynku, audytor powinien podać, co najmniej dwa lub więcej wariantów realizacji termomodernizacji budynku różniących się zakresem robót i kosztem.

Audytor dokonując obliczeń zapotrzebowania domu na energię cieplną dla każdego z wariantów modernizacji powinien uwzględnić w tych obliczeniach dane klimatyczne obszaru, na którym znajduje się budynek (średnie z kilkudziesięciu lat temperatury powietrza i wartości promieniowania słonecznego). Dane z zakresu średnich temperatur wielu punktów kraju są publikowane na stronach internetowych Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju.

Audytor, dokonując obliczeń w zakresie potrzeb energetycznych domu, powinien uwzględnić straty i zyski ciepła. Straty będą wynikały z przenikania ciepła przez ściany, dach i okna budynku, natomiast zyski ciepła to przede wszystkim promieniowanie słoneczne wnikające do domu przez okna budynku.

Przeprowadzone obliczenia uwzględniające w/w czynniki pozwolą na określenie zapotrzebowania na energię/ciepło oraz koszty związane z tym zapotrzebowaniem.

Audyt w swej treści powinien jednoznacznie udzielić odpowiedzi na pytanie, czy w wyniku modernizacji domu jego właściciel może spodziewać się oszczędności kosztów oraz opłacalności termomodernizacji, którą określa się przez tzw. czas zwrotu ponoszonych kosztów, czyli w jakim czasie z uzyskanych oszczędności zwrócą się poniesione koszty.

Jeżeli w wyniku porównania dotychczas ponoszonych kosztów ogrzewania z kosztami po termomodernizacji domu powstaną oszczędności, a opłacalność termomodernizacji będzie niska to będzie oznaczało, że zaplanowane przedsięwzięcie – termomodernizacja z czasem przyniesie oczekiwane korzyści finansowe oraz nasz wkład w zmniejszenie emisji dwutlenku węgla w atmosferze.

Dobrze opracowany audyt powinien w swej treści informować właściciela budynku o tym, z jakich środków i w jakiej wysokości może sfinansować przedsięwzięcie. Pomocne tutaj będą wskazówki audytora określające możliwości pozyskania środków z aktualnych programów pomocowych NFOŚiGW/WFOŚiGW oraz programów samorządowych i regionalnych.

Przeczytaj: Inwentaryzacja budowlana – kiedy i jak jest wykonywana

Forma audytu energetycznego i części audytu remontowego

W myśl Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, audyt energetyczny i części audytu remontowego sporządza się w języku polskim w formie pisemnej, stosując oznaczenia graficzne i literowe określone w Polskich Normach lub inne objaśnione w legendzie audytu.

Wszystkie strony (arkusze) audytu energetycznego i części audytu remontowego oraz załączniki oznacza się kolejnymi numerami.

Audyt energetyczny i części audytu remontowego oprawia się w okładki formatu A-4, w sposób uniemożliwiający ich zdekompletowanie.

Audyt energetyczny budynku składa się z następujących części:

1. strony tytułowej, sporządzonej zgodnie ze wzorem podanym w tabeli 1 części 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia;
2. karty audytu energetycznego budynku, obejmującej dane ogólne budynku, jego parametry energetyczne oraz zestawienie wyników audytu, sporządzonej zgodnie ze wzorem określonym w tabeli 2 części 1 załącznika nr 1 do rozporządzenia;
3. wykazu dokumentów i danych źródłowych, z których korzystał audytor, oraz wyszczególnienie wytycznych i uwag inwestora, stanowiących ograniczenia zakresu możliwych ulepszeń, w tym w szczególności określenia wielkości środków własnych inwestora przeznaczonych na pokrycie kosztów przedsięwzięcia termomodernizacyjnego oraz kwoty kredytu możliwego do zaciągnięcia przez inwestora;
4. zestawienia wskazanych rodzajów ulepszeń oraz przedsięwzięć wykonanych zgodnie z algorytmem oceny opłacalności i poddanych optymalizacji;
5. dokumentacji wykonania kolejnych kroków optymalizacyjnych algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego i wyboru optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego, wraz z kosztorysami sporządzonymi według metody kalkulacji uproszczonej;
6. opisu technicznego, niezbędnych szkiców i przedmiaru robót optymalnego wariantu przedsięwzięcia termomodernizacyjnego przewidzianego do realizacji.

Czy audyt energetyczny budynku jest obowiązkowy?

Celem audytu energetycznego jest poprawa charakterystyki energetycznej budynku, a co za tym idzie zmniejszenie kosztów ogrzewania budynku oraz zmniejszenie emisji CO2 w atmosferze.

Audyt energetyczny obejmuje w swej treści charakterystykę budynku oraz koszty ponoszone na ogrzewanie budynku i podgrzewanie wody przed modernizacją oraz propozycje wariantów termomodernizacji budynku wraz z kosztorysami, okresami zwrotu poniesionych kosztów na poszczególne, przedstawione w audycie energetycznym opcje.

Audyt energetyczny według prawodawstwa polskiego nie jest obowiązkowy.

Decyzje o wykonaniu audytu energetycznego podejmuje każdy, kto:

• chce się dowiedzieć, w jaki sposób zmniejszyć koszty ogrzewania budynku oraz jaki będzie okres zwrotu poniesionych nakładów, niejednokrotnie za przeprowadzeniem audytu energetycznego przemawiają względy ochrony środowiska, a zwłaszcza, gdy chcemy się dowiedzieć, co możemy zrobić z naszym domem, aby zużywał mniej energii i stał się bardziej ekologiczny,
• ubiega się o dotacje celowe na termomodernizację (ocieplenie ścian budynku, wymiana okien czy drzwi budynku), często warunkiem otrzymania dotacji celowej jest przedłożenie audytu energetycznego.

Przeczytaj: Ulga termomodernizacyjna – na czym polega, kto i kiedy może z niej skorzystać

Podstawa prawna:

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 17 marca 2009 r. w sprawie szczegółowego zakresu i form audytu energetycznego oraz części audytu remontowego, wzorów kart audytów, a także algorytmu oceny opłacalności przedsięwzięcia termomodernizacyjnego.
2. Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów (Dz. U. Nr 223, poz. 1459).

Zdjęcie: Pexels.com